Nazwa forex została utworzona od nazwy foreign exchange, w skrócie FX. Co to jest Forex? To największy rynek wymiany walut w skali światowej, w którym uczestniczą zarówno międzynarodowe, a wręcz globalne, instytucje finansowe, jak i mniejsi inwestorzy indywidualni. Rynek Forex można nazwać wręcz potężnym – jak działa?
Forex – co to jest?
Rynkiem Forex nazywa się globalny rynek walutowy, w którym uczestniczą różne instytucje finansowe, rządy, międzynarodowe korporacje i inne przedsiębiorstwa zajmujące się obrotem walutami obcymi. Warto też dodać, że rynek Forex jest zdecentralizowany. Nie jest rynkiem zinstytucjonalizowanym. Nie ma odgórnego regulatora, dlatego jest nazywany rynkiem OTC (Over The Counter).
Transakcje walutowe na rynku Forex
Forex jest tworzony dzięki kolosalnej ilości pojedynczych transakcji, które są przeprowadzane przez całą dobę bezpośrednio między różnymi uczestnikami. Traderzy na rynku Forex wymieniają dowolne waluty, dokonując transakcji na rozmaite kwoty. Transakcje są realizowane błyskawicznie. To świadczy o wyjątkowej płynności rynku Forex.
Oczywiście niektóre typy transakcji są dominujące. Najczęściej dokonywane transakcje nazywa się głównymi parami walutowymi Forex. Wyróżnia się także drugorzędne pary walutowe i egzotyczne pary walutowe, o których za moment przeczytasz.
Ponieważ dobowy obrót na rynku Forex jest liczony w bilionach dolarów, nawet transakcje opiewające na miliony nie są w stanie dramatycznie zmienić kursu waluty. I tak w porównaniu do banków komercyjnych mali gracze mają bardzo niewielki wpływ na rynek walutowy. Szacuje się, że banki mają ok. 80% udziałów na rynku Forex – od ok. 3% do prawie 15% w przypadku największych instytucji.
Jaką rolę odgrywają banki na rynku Forex?
Udział w rynku Forex biorą także banki centralne, których głównym zadaniem jest stabilizowanie kursu waluty, jeśli przewidywany jego nadmierny wzrost lub spadek. Mówi się wtedy o interwencji banku centralnego.
Niekorzystne i duże wahania kursu walutowego mogą mieć bardzo negatywny wpływ na gospodarkę, dlatego wtedy do akcji wkracza bank centralny, sprzedając lub wykupując daną walutę. Dzięki temu bank może zapobiec osłabieniu krajowej waluty lub wręcz przeciwnie – w przypadku większego popytu nad podażą może emitować ją na rynek.
Jak działa Forex?
Można powiedzieć, że rynek Forex prawie nie zasypia. Przez 5 dni w tygodniu, od godziny 8 rano w poniedziałek w Sydney (czas: GTM+10) do godziny 17 w piątek w Nowym Jorku (czas: GTM-5), uczestnicy rynku Forex wymieniają waluty w dowolnych ilościach. W efekcie dobowy obrót można szacować na poziomie między 5 a 7 bilionów dolarów (dzienny obrót w 2012 roku wynosił ponad 5 bilionów, w 2016 roku było to już 6,5 biliona).
Mimo że w weekendy zawieranie transakcji jest uniemożliwione, w tym samym czasie mogą mieć miejsce wydarzenia, które wpłyną na transakcje walutowe po otwarciu rynku w poniedziałek. Dlatego na rynku Forex dużą rolę odgrywa spekulowanie na temat zmian kursów walutowych w zależności od sytuacji geopolitycznych, ekonomicznych itp.
Waluty na rynku Forex
Skoro już o walutach mowa – rynek Forex jest zdominowany przez dolar amerykański w 80-90%. Drugą najczęściej wymienianą walutą jest euro. Do głównych walut należą także:
- funt brytyjski,
- jen japoński,
- dolar kanadyjski,
- frank szwajcarski,
- dolar australijski,
- dolar nowozelandzki.
Jeśli jedna z wyżej wymienionych walut jest sparowana z dolarem amerykańskim, tworzą główną parę walutową na rynku Forex.
- Popularność tych par walutowych wskazuje na to, które państwa charakteryzują się dynamicznym rozwojem gospodarczym.
- Handel oparty na głównych parach walutowych może generować największe zyski.
Powyższe waluty w parze bez dolara amerykańskiego nazywa się drugorzędnymi, a jeśli jedną z wyżej wymienionych walut głównych połączymy z inną mniej popularną walutą (np. koroną norweską albo polskim złotym), powstanie egzotyczna para walutowa.
Na rynku Forex można zarabiać zarówno na wzrostach, jak i kiedy wartości lecą w dół. Wszystko jest zależne od stosunku między parami walutowymi (osłabienia lub wzmocnienia jednej wobec drugiej). W zależności od zmian trader decyduje, czy chce dokonać transakcji kupna lub sprzedaży.
Zmienność cen Bid i Ask (kup i sprzedaj) par walutowych zależy m.in. od aktywności danej części świata. Najlepszym przykładem jest różnica między godzinami pracy w Europie a USA. Obroty parami walutowymi z dolarem amerykańskim szczytują w godzinach pracy Amerykanów, a obroty z euro – oczywiście w godzinach pracy Europejczyków, co wymaga od traderów dostosowania się do tych warunków.
Zmiany w kursach par walutowych są mierzalne jednostką nazywaną pipsem (z jęz. ang. percentage in points, czyli procent wyrażony w punktach). Ta znormalizowana jednostka ułatwia komunikację między traderami na rynku. W zależności od pary walutowej pip oznacza zmianę na czwartym miejscu po przecinku albo na drugim miejscu tylko w przypadku cen par walutowych, w których jedną z walut jest jen japoński.
Przykład: jeśli cena dla pary walutowej USD/EUR zmieni się o 0,0001, oznacza to zmianę o 1 pips. Trader powinien wiedzieć, jak obliczyć wartość pipsa w zależności od pary walutowej i waluty, w jakiej ma saldo rachunku u brokera. Najpopularniejszym brokerem w Polsce jest w tej chwili XTB. Znajomość tego i innych mechanizmów jest kluczowa dla skutecznego inwestowania na platformach Forex online, o których przeczytasz więcej tutaj.